Futbol sahalarında yaşanan ırkçılık olayları; toplumsal eşitliği, hoşgörüyü, barışı ve dostluğu olumsuz etkilerken nefret tohumları ekilmesine ve karşıtlıkların artmasına neden oluyor.
Eşitliğin, adil yarışın ve sportmenliğin ön planda olması gereken bu sporda; kimi zaman sahada içinde, kimi zaman tribünde, kimi zaman sosyal yaşamda, kimi zaman dijital ortamlarda kendini gösteriyor ırkçılık…
Yalnızca olayın ana aktörlerini değil, yan aktörleri de ruhsal yönden kötü bir biçimde etkileyen bu onur kırıcı davranış, maruz kalan oyuncularda depresyon gibi mental sorunlara yol açabiliyor.
Kimi vakit sözlü taciz, kimi vakit fiziksel taciz şeklinde hortlayan ırkçılığı önlemek adına devletler, federasyonlar ve sivil toplum kuruluşları sert ve caydırıcı cezalarla toplumsal bilinç oluşturmaya çabalıyor.
FIFA ve UEFA gibi uluslararası futbol organizasyonları, ırkçılıkla mücadele için daha sert protokoller uygulamaya devam ederken bu tarz saldırıları önlemekte yetersiz kalıyor.
Futbol sahalarında ırkçılığı engellemek için üç adımlı yeni bir prosedür başlatan FIFA, ırkçı saldırıya uğrayan futbolculara oyunu durdurma hakkı tanıyarak yeni bir dönem başlattı.
Karar uyarınca futbolcular, ırkçılığa maruz kaldıkları durumda ellerini bileklerinden çaprazlayarak hakeme işaret verecek ve hakemler de üç adımlı bir prosedürü uygulamaya koyacak.
İlk adım maçın durdurulması, ikinci adım teknik ekip ve oyuncuların soyunma odasına girmesi ve olayların devam etmesi halinde üçüncü adım ise maçın ertelenmesi şeklinde gerçekleşecek.
Kolombiya’da düzenlenecek 20 Yaş Altı Kadınlar Dünya Kupası’nda ilk kez hayata geçirilecek olan maçı durdurma hakkı, ırkçı saldırılara ne ölçüde önler bilinmez ama futbolseverlerin ilgiyle takip ettiği oyuncuların maruz kaldığı çirkin saldırılar dün gibi akıllarda…
Bu isimler arasında; güler yüzü, sempatik kişiliği ve eşsiz kariyerine rağmen alçak gönüllüğü ile bilinen Roberto Carlos, dünya futbolunun önemli isimlerinden Samuel Eto’o, İngiliz futbolunun son dönemde yetiştirdiği büyük yeteneklerden Marcus Rashford, sportmen kişiliği ve saygılı tavrıyla Heung-Min Son, Real Madrid’in Brezilyalı yıldızı Vinícius Júnior, yeteneği ve çalışkanlığıyla herkesin saygısına kazanan Fenerbahçe’nin yıldızı Fred, Türkiye’deki kariyeri boyunca özverisiyle takdir toplayan Pierre Webo, yardımseverliği ve yoksul Afrikalılara desteğiyle ilham kaynağı olan Sadio Mane, Fransız yıldız Paul Pogba, 31 gol atarak 33 yıl sonra gelen şampiyonluğun mimarı olan ancak bir sonraki sezondaki Bologna maçında kaçırdığı penaltı nedeniyle kulübün resmi hesaplarınca “Hindistan cevizine” benzetilen ve alay edilen Victor Osimhen, özellikle İtalya’daki döneminde birçok kez ırkçı saldırıya maruz kalan Mario Balotelli ve niceleri var…
Hem FIFA’nın aldığı bu kararın önemine dikkat çekmek hem de bu nefretin insanlarda yarattığı derin üzüntüyü bir kez daha gözler önüne sermek için, can sıkıcı birkaç olaydan örnek vererek bir kez daha kınayalım bu gayriinsani tutumu…
ROBERTO CARLOS SAHAYI TERK ETTİ
Futbol tarihinin gelmiş geçmiş en iyi sol beki olarak gösterilen, kariyerinde sayısız başarılar bulunan, hoşgörülü ve sempatik kişiliğiyle bilinen Roberto Carlos, Rusya’da ne yazık ki iki kez ırkçı saldırıların hedefi oldu.
2011 yılının haziran ayında Krylia Sovetov deplasmanında kalecisinden aldığı pası kullanmak üzere olan Carlos’a tribünlerden muz fırlatıldı.
Ardından bu muzu sahanın kenarına atan oyuncu, sahayı terk etmiş ve bunu yaparken tribünlere parmaklarıyla “2” işareti yapmıştı. Bu da oyuncunun Rusya kariyerinde maruz kaldığı ırkçı saldırıların sayısıydı.
VINICIUS JUNIOR’A IRKÇILIK YAPAN 3 TARAFTAR TUTUKLANDI
Real Madrid kariyerinde birçok kez ırkçı saldırılara maruz kalan Vinícius Júnior, Mestalla’da Valencia ile oynanan mücadelede kale arkasında taraftarın “maymun” şeklindeki ırkçı söylemleri sonrası tam anlamıyla sinir krizi geçirdi.
Taraftarın olduğu bölgeye doğru yönelen Brezilyalı futbolcuyu takım arkadaşları ve Valencialı oyuncular sakinleştirmeye çalışırken LaLiga’daki ırkçılık karşıtı protokol devreye sokuldu ve stat hoparlöründen anons yapıldı.
Yaklaşık 5 dakikalık bir duraklamanın ardından oyun kaldığı yerden devam ederken maçın son anlarında Hugo Duro ile yaşadığı tartışma sonrası kırmızı kartla ihraç edildi ancak suçsuz olduğu gerekçesiyle ceza verilmedi.
Valencia ise 5 maçlık saha kapama cezası aldı ancak 3 maça düşürüldü. Vinícius Júnior’a ırkçı saldırıda bulunan 3 taraftar ise tutuklandı.
TAISON’IN GÖZYAŞLARI
2019 yılında Ukrayna ekibi Shakhtar Donetsk’in forveti Taison, Dinamo Kiev taraftarlarının ırkçı söylemlerine yanıt vermesi nedeniyle kırmızı kart görmesinin çılgına döndü.
Gözyaşlarına boğulan ve sahada adeta isyan eden Taison, maç sonrası sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Böylesine insanlık dışı ve aşağılık bir eylem karşısında asla susmayacağım. Gözyaşlarım öfke, reddetme ve çaresizliktendi, o an hiçbir şey yapamadığım için çaresizdim,” sözleriyle duygularını dile getirdi.
SAMUEL ETO’O’NUN KAYGISI: KIZIMIN BAŞINA BİR ŞEY GELECEK Mİ?
Hem Barcelona kariyerinde hem Inter kariyerinde birçok kez ırkçı saldırılara maruz kalan Samuel Eto’o, rakip taraftarın maymun sesi çıkarması üzerine yaptığı açıklamada, “Daha önce bu ırkçı bağırışların sadece bir dönem olduğunu düşünüyordum ama giderek daha fazla insan buna katılıyor ve bu üzücü. Bazen düşünüyorum: Acaba kızımın başına okulda bir şey gelecek mi? Bunu durdurmamız gerekiyor çünkü bir gün saha dışında neler olacağını bilemezsiniz.” şeklinde konuştu.
Premier Lig’de oynadığı dönemde Londra’da bir saat mağazasında satış elemanıyla yaşadığı diyaloğu hayretler ve üzüntü içerisinde anlatan Samuel Eto’o, “Benim gibi siyahi olan satış elemanına ‘Lütfen bana şu saati gösterebilir misiniz?’ diye sordum. Önce dönüp iş arkadaşlarına baktığını gördüm, ‘Ee, ne yapmalıyım?’ dedi. Sonunda saati görmeme izin verdi. Saate baktım ve ‘Tamam, satın alacağım’ dedim. Kredi kartımı çıkardım ve makineye atmaya gittiğinde geri gelip reddedildiğini söyledi. Ona, ‘Reddedildi mi yoksa kabul edilmesini mi istemedin?’ diye sordum çünkü bu durum başıma birçok kez geldi ve bana, ‘Hayır, reddedildi’ dedi.” ifadelerini kullandı.
BALOTELLI SAHAYI TERK ETMEK İSTEDİ
İtalya’da Inter, Milan, Monza formaları giyen Mario Balotelli, birçok kez ırkçı saldırıların hedefi olurken 2019 yılında Bresca’da oynadığı dönemde, Verona taraftarlarının kendisine yönelik ırkçı saldırılarına maruz kaldıktan sonra sahayı terk etmekle tehdit etti.
Yapılan ırkçı tezahüratlar sonrası çılgına dönen Balotelli, maçın ikinci yarısında köşe bayrağı yakınında topu alıp maymun tezahüratlarıyla kendisine hakaret eden taraftarlara doğru tekmeledi.
Balottelli, takım arkadaşları ve Veronalı oyuncuların ikna etmesi üzerine sahada kaldı ve 85. dakikada bir de gol atarak ırkçılara güzel bir yanıt verdi.
FRED’E IRKÇI MESAJLAR
Fenerbahçe’nin Brezilyalı yıldızı Fred, Manchester United’da oynadığı dönemde Old Trafford’da Liverpool’a 4-2 yenildikleri karşılaşmanın ardından Instagram’da ırkçı ifadelere maruz kaldı.
Irkçı hakaretler ve “maymun emojileri” de dahil olmak üzere bir dizi ırkçı tacize uğrayan Fred, sosyal medyada kendisine yöneltilen hakaretlerin ardından “Biz bundan daha büyük ve daha iyiyiz” ifadelerini kullandı.
Instagram, beş gün sonra olayla ilgili bazı hesapları kaldırdığını doğruladı.
PENALTI KAÇIRDILAR, IRKÇI SALDIRIYA MARUZ KALDILAR
İngiliz futbolcular Marcus Rashford, Jadon Sancho ve Bukayo Saka, Euro 2020 finalinde İtalya’ya karşı penaltı kaçırdıktan sonra ırkçı tacize maruz kaldılar.
Takım arkadaşlarına destek veren İngiliz yıldız Jude Bellingham, kaçırdıkları gol sonrası kendilerine “İngiliz değil, sadece siyah” muamelesi yapılmasından rahatsız olduğunu söyledi.
NAPOLİ, OSIMHEN’LE ALAY ETTİ
Napoli’nin 33 yıllık Serie A şampiyonluğu özlemine son vermesinde en büyük katkıyı veren isimlerin başında gelen Victor Osimhen, bir sezon sonra kulüp tarafından hedef gösterildi ve alay edildi.
Napoli, Serie A’da Bologna ile golsüz berabere kalınan karşılaşmada penaltı kaçıran Osimhen’i “Hindistan cevizine” benzeterek tiye aldı.
Osimhen’in menajeri, X’te bir açıklama yaparak videonun oyuncuya çok ciddi zararlar verdiğini ve Napoli’nin resmi profilinde paylaşılanların kabul edilemez olduğunu belirtti.
WEBO IRKÇILIĞA UĞRADI, MAÇ YARIDA KALDI
Pierre Webo, Medipol Başakşehir’de yardımcı antrenörlük yaptığı dönemde, Paris Saint-Germain (PSG) ile oynadıkları UEFA Şampiyonlar Ligi maçında dördüncü hakemin ırkçı söylemine maruz kaldı.
Başakşehir ile Paris Saint-Germain arasında Paris’te oynanan Şampiyonlar Ligi grup maçı, dördüncü hakemin ırkçı ifadeler kullandığını belirten takımların sahayı terk etmesinin ardından yarıda kaldı.
Romanya Futbol Federasyonu’na bağlı dördüncü hakem Sebastian Coltescu, aynı ülkeden birinci hakem Ovidiu Hategan’ı taç çizgisine, yanına çağırdı. Coltescu, Hategan’dan Başakşehir Yardımcı Antrenörü Pierre Webo’ya kırmızı kart göstererek oyundan ihraç etmesini istedi.
Kararın ardından Webo, hakeme tepki gösterdi ve dördüncü hakemi ırkçı bir ifade kullanmakla suçladı.
Başakşehir Teknik Direktörü Okan Buruk da tartışmanın yaşandığı noktaya giderken, takımın oyuncusu Demba Ba dördüncü hakeme Webo’ya yönelik ırkçı sözler sarf ettiği gerekçesiyle tepki gösterdi.
Kameralara yansıyan görüntülere göre, Demba Ba hakeme, “Asla ‘bu beyaz adam’ ifadesini kullanmazsın, ‘bu adam’ der geçersin. Peki neden siyah olduğunu vurguluyorsun. Neden ‘bu siyah adam’ diyorsun?” dedi.
SEZON SONUNA KADAR MEN CEZASI VERİLDİ
Pierre Webo’ya ırkçı ifadeler kullandığı gerekçesiyle Rumen hakem Sebastian Coltescu’ya sezon sonuna kadar men cezası verdi.
UEFA Kontrol, Etik ve Disiplin Kurulu yaptığı açıklamada karşılaşmanın Rumen hakemleri Sebastian Constantin Coltescu ve Octavian Sovre’nin cezalarını kamuoyuna duyurdu.