NATO’da dikkatler bugün Rusya ve Belarus’un başlattığı geniş çaplı askeri tatbikatına çevrildi. Rus ve Belarus ordularının Salı gününe kadar sürmesi öngörülen tatbikatı, “Zapad 2025” ismini taşıyor.
Rusya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, tatbikatın bu yılki ortak hazırlıkların son aşamasını oluşturduğu belirtildi. Tatbikat kapsamında komutanların ve karargâhların becerilerinin geliştirilmesi, bölgesel ve koalisyon kuvvetleri arasındaki işbirliğinin artırılması hedefleniyor.
Açıklamada ayrıca, barışı koruma, iki ülkenin çıkarlarını savunma ve askeri güvenliği sağlama amaçları doğrultusunda çeşitli senaryoların çalışılacağı ifade edildi. Bu çerçevede, Birlik Devleti’ne yönelik olası saldırganlıkların lokalize edilmesi, bölgesel kuvvetlerin yönetimi, tehditlerin etkisiz hale getirilmesi ve sınırlardaki durumun istikrara kavuşturulması için ortak eylem seçeneklerinin deneneceği kaydedildi.
TATBİKATI KİMLER İZLEDİ
ABD’li askeri yetkililer, Rusya ve Belarus ordularının “Zapad-2025” isimli ortak tatbikatını izlemek üzere pazartesi günü Belarus’a sürpriz bir ziyaret gerçekleştirdi. Belarus Savunma Bakanlığı, tatbikatı takip eden uluslararası gözlemciler arasında ABD’li subayların da bulunduğunu açıkladı.
Cuma günü başlayan ve Salı gününe kadar sürecek tatbikat, Rus insansız hava araçlarının geçtiğimiz hafta Polonya hava sahasını ihlal etmesinin hemen ardından düzenlendi. Bazı İHA’ların NATO’nun ortak operasyonuyla düşürülmesi, Ukrayna’daki savaşın Avrupa’ya yayılabileceği endişesini artırdı. Bu durum özellikle Belarus’a komşu NATO ülkelerinde rahatsızlık yarattı.
Tatbikatı gözlemleyen heyette ABD’nin yanı sıra NATO üyeleri Türkiye ve Macaristan’dan da temsilcilerin yer aldığı bildirildi.
POLONYA, LİTVANYA, LETONYA’DA KIRMIZI ALARM
Belarus ile sınırı olan NATO’nun doğu kanadı üyeleri Polonya, Litvanya ve Letonya, Belarus’un başkent Minsk’in doğusundaki Borisov kasabası yakınlarında yapılacağını söylediği tatbikatlar nedeniyle yüksek alarmda.
Üç ülke de tatbikat öncesinde güvenlik önlemlerini artırdı. Polonya, tatbikat süresince Belarus sınırını tamamen kapatma kararı aldı.
NATO NEDEN TEYAKKUZDA
Bunun en önemli nedeni Rusya ve Belarus’un Zapad adlı tatbikatını en son 2021 yılında yapmış olmaları. Rusya’nın 2022 yılında Ukrayna’yı işgal amaçlı saldırısı sonrasında yapılan analizlerde, aslında bir yıl önce yapılan bu askeri tatbikatın bu saldırıya hazırlık niyetiyle düzenlendiği sonucuna varılmıştı.
Çünkü Rusya, 2021 yılındaki tatbikattan yaklaşık beş ay sonra, 24 Şubat 2022’de Ukrayna’ya kuzeybatıdan, yani Belarus’tan ve askeri tatbikatın düzenlendiği bölgelerden saldırmıştı.
Bu nedenle bugün itibariyle Belarus’a sınırı olan NATO üyesi Letonya, Litvanya ve Polonya’da ordular alarm durumuna geçirildi. Ukrayna da gelişmelerin yakından takip edildiğini duyurdu.
Bu arada Belarus, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın (AGİT) tüm üye ülkelerine ve Minsk’te NATO askeri ataşeleri bulunan dokuz ülkeye tatbikatları izlemeleri için resmi davetiyeler gönderdiğini açıklamıştı.